حیاط مشاع چیست؟

حیاط مشاع چیست؟

حیاط مشاع به بخشی از محوطه یک ساختمان آپارتمانی گفته می‌شود که در مالکیت تمام ساکنین آن ساختمان به صورت مشترک است و همه ساکنین حق استفاده از آن را به طور مساوی دارند. طبق ماده ۲ قانون تملک آپارتمان‌ها، هر قسمت از آپارتمان که در سند، مالکی برای آن عنوان نشده و همه ساکنین به طور مشترک از آن استفاده می‌کنند، مشاعات ساختمان نامیده می‌شود. 
سوالی که بسیار مورد توجه است این است که به چه بخش هایی از ساختمان، مشاع گفته می شود؟ مشاع ساختمان در واقع قسمت های مشترکی مانند زمین ساختمان، پشت بام، راهرو، درب ورودی، پله ها، آسانسور، پنجره های راهرو، ورودی پارکینگ، انشعابات مشترک، حیاط، موتورخانه، لابی، پارگردها و ... می باشد. این بخش ها از ساختمان غیرقابل فروش هستند و نمی توان آنها را جزئی از متراژ ساختمان در نظر گرفت.

حال یکی از مهمترین بخش های ساختمان، حیاط مشاع است که اصلی ترین قسمت مشترک مالکین ساختمان محسوب میشود و مالکان نمیتوانند حیاط مشاع که بخشی از ساختمان است و باید به صورت اشتراکی بین ساکنین مورد استفاده قرار گیرد را به صورت اختصاصی در نظر بگیرند و هرطور که میخواهند از آن استفاده کنند. زیرا که همانظور که گفته شد همه ساکنان حق استفاده از حیاط مشاع را دارند و در زمینه هر گونه اقدام، باید با همه اعضای ساختمان مشورت شود و در نهایت باید این نکته رو در نظر گرفت که هرگونه استفاده شخصی از حیاط مشاع، پیگرد قانونی دارد و افراد معترض، می توانند طرح شکایت کیفری انجام دهند و از نظر قانون نیز تخلف و جرم است.

تفاوت حیاط مشاع و حیاط خلوت

حیاط مشاع و حیاط خلوت هر دو فضاهای باز در آپارتمان‌ها هستند، اما از نظر مالکیت، دسترسی و نحوه استفاده تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند ه در ادامه به تفاوت های آنها اشاره می شود.
-    طبق قانون تملک آپارتمان‌ها، حیاط مشاع در مالکیت مشترک تمام ساکنین ساختمان بوده و همه افراد به طور مساوی حق استفاده از آن را دارند، اما حیاط خلوت، جزء قسمت های اختصاصی ساختمان به حساب می آید و اختصاص به همان واحد دارد.
-    معمولاً حیاط مشاع به گونه‌ای طراحی می‌شود که همه ساکنین به آن دسترسی داشته باشند. دسترسی به حیاط خلوت اختصاصی فقط برای مالک آن واحد و یا واحدهایی که در سند به آنها ذکر شده است، مجاز است.
-    همه ساکنین می‌توانند از حیاط مشاع برای انجام فعالیت‌های متعارف مانند رفت و آمد، استراحت، بازی کودکان و نگهداری از حیوانات خانگی (با رعایت قوانین مربوطه) استفاده کنند، اما نحوه استفاده از حیاط خلوت اختصاصی به مالک آن واحد بستگی دارد و او می‌تواند از آن به هر ترتیبی که مایل است استفاده کند.

استفاده از حیاط مشاع 

مشاع جزء اموال مشترک ساختمان محسوب می‌شود و هرگونه دخل و تصرف در آن بدون رضایت تمام ساکنین مجاز نیست. ساکنین باید در حفظ و نگهداری از حیاط مشاع کوشا باشند و از ایجاد هرگونه آلودگی یا تخریب در آن خودداری کنند. در صورت نیاز به انجام هرگونه تعمیرات یا تغییرات در حیاط مشاع، باید از مجمع عمومی ساکنین و یا مدیر ساختمان مجوز اخذ شود. هزینه‌های مربوط به نگهداری از حیاط مشاع باید به طور مساوی بین تمام ساکنین آپارتمان تقسیم شود.

قوانین مربوط به حیاط مشاع 

جهت استفاده از حیاط مشاع قوانینی مطرح است که در ادامه به آنها می پردازیم:
-    قانون تملک آپارتمان‌ها: مهم‌ترین قانونی که در مورد حیاط مشاع وجود دارد، قانون تملک آپارتمان‌ها مصوب ۱۳۵۶ است. در این قانون، مواد مختلفی به حقوق و تکالیف ساکنین آپارتمان‌ها در قبال مشاعات، از جمله حیاط، اختصاص یافته است. 
-    آئین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌ها: در آئین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌ها که در سال ۱۳۵۷ به تصویب هیات وزیران رسیده است، نیز به موضوع حیاط مشاع و نحوه استفاده از آن پرداخته شده است. 
-    قراردادهای آپارتمان: در قراردادهای آپارتمان نیز ممکن است قواعدی در مورد حیاط مشاع و نحوه استفاده از آن ذکر شده باشد.

سوالات مهم در زمینه حیاط مشاع: 

حیاط مشاع به عنوان یکی از بخش‌های مهم آپارتمان‌ها، همواره سوالات متعددی را برای ساکنین ایجاد می‌کند. در اینجا به برخی از سوالات مهم در این زمینه می‌پردازیم:
-    چه کسانی مالک حیاط مشاع هستند؟ حیاط مشاع در مالکیت مشترک تمام ساکنین ساختمان بوده و همه افراد به طور مساوی حق استفاده از آن را دارند. 
-    آیا می‌توان از حیاط مشاع به طور اختصاصی استفاده کرد؟ خیر، استفاده اختصاصی از حیاط مشاع مجاز نیست و همه ساکنین باید به طور مساوی از آن استفاده کنند.
-    آیا می‌توان در حیاط مشاع گلدان یا باربیکیو گذاشت؟ قرار دادن اشیاء در حیاط مشاع تا زمانی که مانع عبور و مرور یا استفاده دیگران از آن نشود، مجاز است. اما باید قبل از هر اقدامی با اکثریت ساکنین موافقت کنید.
-    چه کسی مسئول نظافت و نگهداری از حیاط مشاع است؟ مسئولیت نظافت و نگهداری از حیاط مشاع بر عهده همه ساکنین به صورت مشترک است. هزینه‌های مربوط به این موارد نیز باید به طور مساوی بین ساکنین تقسیم شود.
-    آیا می‌توان در حیاط مشاع تغییراتی ایجاد کرد؟ ایجاد هرگونه تغییر در حیاط مشاع، مانند ساخت و ساز، کاشت درخت و یا تغییر در محوطه‌سازی، باید با موافقت اکثریت ساکنین و همچنین با مجوزهای لازم از مراجع مربوطه انجام شود.
-    در صورت بروز اختلاف در مورد حیاط مشاع، به چه کسی باید مراجعه کرد؟ در صورت بروز اختلاف بین ساکنین در مورد حیاط مشاع، ابتدا باید سعی شود که مشکل به صورت مسالمت‌آمیز حل و فصل شود. اگر این امر موفقیت‌آمیز نبود، می‌توان از طریق مراجع قانونی مانند شورای حل اختلاف یا دادگاه عمومی و انقلاب اقدام کرد.
-    چه قوانینی در مورد حیاط مشاع وجود دارد؟ قوانین مربوط به حیاط مشاع در قانون تملک آپارتمان‌ها و آئین‌نامه اجرایی آن بیان شده است. همچنین ممکن است در قراردادهای آپارتمانی نیز قوانین خاصی برای استفاده از حیاط مشاع وجود داشته باشد.

نتیجه گیری 

در نتیجه، حیاط مشاع، فضایی ارزشمند برای ساکنین آپارتمان‌ها است که می‌تواند  به عنوان محلی برای تفریح،  استراحت و افزایش حس همبستگی بین همسایگان مورد استفاده قرار گیرد. البته که باید توجه داشت که در استفاده از حیاط مشاع، توجه به قوانین ذکر شده نیز حائز اهمیت است. این مقاله در ابتدا به بررسی تعریف حیاط مشاع چیست؟ پرداخت و سپس تفاوت آن را با حیاط خلوت مورد بررسی قرار داد. در نهایت سوالاتی مهمی را پاسخ داد که بررسی پاسخ آنها برای شما خالی از لطف نیست.
منبع حیاط مشاع چیست؟